Viêm tiểu phế quản cấp là một trong những bệnh phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Bệnh nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể dẫn đến suy hô hấp rất nhanh. Vậy nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị viêm tiểu phế quản cấp ở trẻ em là gì? Hãy cùng tìm hiểu ngay nhé!

1. Bệnh viêm tiểu phế quản cấp là gì?

Viêm tiểu phế quản cấp là bệnh lý viêm nhiễm cấp tính các phế quản nhỏ trong phổi khiến các tế bào biểu mô đường dẫn khí nhỏ bị phù nề, hoại tử, tăng sản xuất chất nhầy và co thắt phế quản. Tình trạng viêm nhiễm tiểu phế quản khiến trẻ có các triệu chứng ho, khò khè, thở nhanh hoặc thở rút lõm lồng ngực.

Theo thống kê, ước tính có khoảng 90% trẻ dưới 2 tuổi mắc viêm tiểu phế quản cấp trong 2 năm đầu đời, bệnh thường gặp nhất ở trẻ 3-6 tháng tuổi với tỷ lệ mắc theo giới tính Nam/Nữ là 1,5/1

Trẻ nào dễ mắc bệnh viêm tiểu phế quản cấp hơn so với các trẻ khác?

 Theo các chuyên gia, trẻ nhỏ dưới 3 tháng tuổi có khả năng mắc viêm tiểu phế quản cấp cao nhất, nguyên nhân là do phổi chưa phát triển đầy đủ, hệ miễn dịch của trẻ còn yếu nên rất dễ bị các tác nhân gây bệnh tấn công gây hại. Ngoài ra, những trẻ gặp một trong các vấn đề dưới đây cũng dễ mắc bệnh hơn các trẻ khác:

– Trẻ sinh non

– Trẻ sẵn bệnh Tim – phổi

– Trẻ ít được bú sữa mẹ, có hệ miễn dịch yếu

– Trẻ thường xuyên hít phải khói thuốc lá, khí độc, bụi bặm ô nhiễm, sống trong môi trường ẩm mốc…

Nếu là một trong các trường hợp dưới đây, trẻ rất dễ mắc bệnh và bệnh sẽ rất nhanh diễn tiến nặng. Vì vậy cha mẹ không thể chủ quan. 

2. Nguyên nhân gây bệnh viêm tiểu phế quản cấp ở trẻ em

Tác nhân chính gây nên tình trạng viêm tiểu phế quản cấp ở trẻ em là do virus. Bao gồm các loại virus hợp bào hô hấp, Parainfluenza, Influenza virus, Adenovirus, Rhinovirus…

Trong đó, thủ phạm hàng đầu gây bệnh cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là virus hợp bào hô hấp RSV. Đây là loại virus gây bệnh rất phổ biến. Đối với người lớn và trẻ lớn, virus RSV thường chỉ gây nên tình trạng cảm cúm, cảm lạnh thông thường, nhưng đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, virus RSV tấn công sẽ khiến bé bị viêm tiểu phế quản cấp ngay lập tức. 

Ngoài ra, virus hợp bào hô hấp RSV còn có khả năng lây lan rất nhanh. Chính vì vậy, nếu trẻ tiếp xúc với người bệnh hoặc trẻ tiếp xúc với đồ vật chứa loại virus này thì khả năng bị lây nhiễm rất cao. 

3. Triệu chứng bệnh viêm tiểu phế quản cấp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Các triệu chứng của bệnh viêm tiểu phế quản cấp được chia làm 2 giai đoạn chính, gồm giai đoạn khởi phát và giai đoạn toàn phát. 

GIAI ĐOẠN KHỞI PHÁT

Trong những ngày đầu, trẻ có các triệu chứng tương tự cảm lạnh như sốt nhẹ, ho, sổ mũi, nghẹt mũi…nên rất dễ nhầm lẫn. 

GIAI ĐOẠN TOÀN PHÁT

Sau đó, các triệu chứng viêm tiểu phế quản cấp của trẻ rõ rệt hơn. Bao gồm ho nhiều, khò khè, thở nhanh, có thể kèm theo thở rút lõm lồng ngực. 

4. Biến chứng khó lường do viêm tiểu phế quản cấp gây ra

Trẻ bị viêm tiểu phế quản cấp do virus gây ra nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ nhanh chóng tiến triển nặng hơn làm xuất hiện tình trạng:

  • Da xanh tím do thiếu oxy để thở
  • Ngưng thở (chủ yếu gặp ở trẻ sinh non và trẻ sơ sinh 2 tháng tuổi)
  • Mất nước
  • Nặng hơn, trẻ có thể bị suy hô hấp nghiêm trọng. 

Click để biết 👉 Trẻ bị viêm tiểu phế quản có tự khỏi được không?

5. Điều trị bệnh viêm tiểu phế quản cấp ở trẻ em như thế nào?

Khi phát hiện trẻ có vấn đề về sức khỏe, cha mẹ cần thường xuyên quan sát biểu hiện lâm sàng và đưa trẻ đi khám ngay nếu có các dấu hiệu sau:

– Trẻ nôn
– Trẻ thở khò khè
– Trẻ thở nhanh và nông (đếm nhịp thở 60 nhịp/phút)
– Có dấu hiệu thở rút lõm lồng ngực: 2 bên xương sườn hóp sâu vào bên trong theo nhịp hít vào
– Trẻ bú kém, biếng ăn
– Người mệt mỏi, chậm chạp, da xanh xao, nhợt nhạt. 

Sau khi thăm khám, làm xét nghiệm chẩn đoán bệnh cho trẻ, bác sĩ sẽ dựa trên triệu chứng, tình trạng sức khỏe của trẻ và mức độ bệnh để xây dựng phác đồ điều trị và kê đơn thuốc phù hợp. Mục tiêu chính là điều trị giúp giảm bớt các triệu chứng bệnh, do đó, bác sĩ có thể kê một số loại thuốc như thuốc ho, thuốc hạ sốt, giảm đau…

Click để tham khảo thêm 👉 Cách điều trị viêm tiểu phế quản cho trẻ tại nhà.

Một số lưu ý trong điều trị viêm tiểu phế quản cấp cho trẻ – Các mẹ cần lưu ý:

  • Nguyên nhân chính gây viêm tiểu phế quản cấp là virus. Kháng sinh chỉ có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn, không có tác dụng với virus. Vì vậy trong trường hợp này cha mẹ tuyệt đối không tự ý mua kháng sinh cho bé dùng. 
  • Cho trẻ uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ. Không tự ý mua thuốc không được kê đơn, không tự ý tăng giảm liều dùng vì có thể khiến bệnh không khỏi, thậm chí gây tác dụng phụ nghiêm trọng. 

6. Cách chăm sóc trẻ bị viêm tiểu phế quản cấp nhanh khỏi bệnh

Để rút ngắn thời gian điều trị, giúp bé sớm khỏe mạnh trở lại, cha mẹ cần kết hợp việc uống thuốc theo đơn kê của bác sĩ với chế độ chăm sóc đặc biệt. Lưu ý:

  • Đảm bảo cho trẻ nghỉ ngơi nhiều, ngủ đủ giấc, khi ngủ nên kê gối cao đầu
  • Chuẩn bị những bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng. Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ đầy đủ. Trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên trong chế độ ăn dặm cần ưu tiên thực phẩm lỏng, mịn, mềm và chia nhỏ bữa ăn để trẻ ăn được nhiều hơn. 
  • Sử dụng máy tạo độ ẩm làm sạch không khí tại nơi ở của trẻ. 
  • Vệ sinh mũi họng của trẻ bằng nước muối sinh lý hoặc dụng cụ chuyên dụng. 

Trên đây là những thông tin cơ bản về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị viêm tiểu phế quản cấp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Bệnh nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, đúng cách, trẻ có thể khỏi bệnh trong khoảng 1-2 tuần. 

Trong trường hợp trẻ có các triệu chứng trên, nếu mẹ không chắc chắn trẻ bị viêm tiểu phế quản cấp hay không, hãy liên hệ ngay với Chuyên gia để được tư vấn giải đáp thắc mắc. 

Bác sĩ Hoàng Sầm - Chủ tịch viện Y Học Bản Địa Việt Nam

Người đã nghiên cứu thành công hàng trăm loại thuốc sử dụng thảo dược cho cộng đồng người Việt.

Bạn hỏi - Chuyên gia trả lời

Xin vui lòng đặt câu hỏi, thắc mắc của bạn về viêm phế quản như triệu chứng, biến chứng, cách điều trị, các lời khuyên... Chuyên gia của chúng tôi sẽ hỗ trợ giải đáp.