Giải mã những triệu chứng viêm phế quản ở trẻ

Viêm phế quản là bệnh lý thường gặp ở trẻ em, nhất là trẻ ở độ tuổi từ 6 tháng – 3 tuổi. Các chuyên gia cho biết, đây là bệnh lý rất dễ tái phát nếu gặp điều kiện thuận lợi và nhanh tiến triển nặng gây biến chứng thành viêm phổi, áp xe phổi, thậm chí có thể dẫn đến tử vong. 

Tại Việt Nam, trong điều kiện khí hậu nhiệt đới gió mùa nóng ẩm – mưa lạnh, thời tiết thay đổi thất thường, kèm theo ô nhiễm môi trường khiến tỉ lệ trẻ mắc các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp tăng cao, đặc biệt là viêm phế quản, viêm tiểu phế quản. Trung bình, mỗi đứa trẻ bị viêm phế quản ít nhất một lần trong đời, nhiều trẻ có thể tái phát từ 3-5 lần/năm. 

1. Bệnh viêm phế quản ở trẻ em là gì?

“Phế” là “phổi”, “quản” là “ống”. Như vậy, phế quản chính là đường ống dẫn khí đến phổi, có chức năng lọc khí và dẫn khí sau khi đã làm sạch đến phổi. 

Bệnh viêm phế quản ở trẻ xảy ra khi niêm mạc phế quản bị viêm nhiễm dẫn đến phù nề và tiết nhiều dịch nhầy. 

Viêm phế quản được chia làm 2 loại: Cấp tính và mãn tính. 

• Viêm phế quản cấp tính: Thường là một tiến trình cấp tính và hầu hết trẻ phục hồi trong 5-10 ngày, tuy nhiên tình trạng ho có thể dai dẳng trong vài tuần sau khi khỏi bệnh. 
• Viêm phế quản mãn tính: Là tình trạng trẻ ho khạc lâu ngày, ít nhất là 90 ngày/năm và kéo dài 2 năm liên tục. Đây là một trong những nguy cơ dẫn đến bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính COPD. 

Viêm phế quản là một trong những bệnh lý rất phổ biến ở trẻ em. Bệnh nếu được chữa trị kịp thời sẽ không gây nguy hiểm. Ngược lại, nếu không chữa trị đúng cách, bệnh sẽ rất nhanh tiến triển nặng gây nhiều biến chứng nguy hiểm. 

Xem thêm ==>> Viêm phế quản cấp ở trẻ và những biến chứng nguy hiểm mẹ cần biết

2. Nhận diện những triệu chứng viêm phế quản ở trẻ em

Trẻ bị viêm phế quản do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó, 80-90% nguyên nhân ban đầu là do virus gây ra. Ngoài ra còn có các nguyên nhân khác như vi khuẩn, thời tiết môi trường, đề kháng yếu, hen suyễn, tắm sai cách, nằm điều hòa sai cách…khiến trẻ bị viêm phế quản. 

Để nhận biết trẻ có bị viêm phế quản hay không, cha mẹ có thể dựa vào những triệu chứng điển hình như: Ho, ho có đờm, sốt, khò khè khó thở, mệt mỏi, ớn lạnh. 

Những triệu chứng viêm phế quản ở trẻ được biểu hiện rõ rệt qua 2 giai đoạn: Khởi phát và toàn phát. 

• Giai đoạn khởi phát: Ban đầu, trẻ sẽ có các triệu chứng như ho khan, hắt hơi, sốt nhẹ. Kèm theo đó là một số rối loạn tiêu hóa nhẹ như biếng ăn, đầy hơi, tiêu chảy…
• Giai đoạn toàn phát: Ở giai đoạn này, tình trạng viêm phế quản của trẻ đã trở nên nặng hơn. Các triệu chứng thường gặp là sốt cao, ho có đờm, chảy nước mũi, nghẹt mũi, viêm tai giữa, trẻ thở khò khè, khó thở, thở rít, thở nhanh. 

Ở trẻ bị viêm phế quản, nhiều triệu chứng rất dễ nhầm lẫn với các chứng bệnh viêm đường hô hấp khác như cảm cúm, cảm lạnh, ho gà. Điều này khiến các bậc phụ huynh khó phân biệt được bệnh. Tuy nhiên, có thể dựa vào đặc điểm của từng triệu chứng kết hợp với nhiều dấu hiệu đi kèm để nhận biết bệnh chính xác hơn. 

Ho do viêm phế quản

Trẻ thường ho tăng dần, có thể ho đơn thuần, không kèm khạc đờm hoặc có trường hợp ho khạc đờm. Khi bị viêm phế quản, trẻ thường ho theo cơn, ho dữ dội và liên tục, ho nặng ngực có khò khè, đôi khi thở mệt, thiếu hơi, khạc ra đờm cục màu trong vàng hoặc xanh. Nếu đờm màu trắng trong, bệnh thường do virus. Nếu đờm có màu vàng, xanh hoặc đục như mủ thường là do vi khuẩn gây bệnh.

Khò khè do viêm phế quản

Tiếng khò khè thường được mô tả là một tiếng thở bất thường nghe rõ nhất khi trẻ thở ra, âm sắc trầm, ba mẹ có thể nghe bằng cách áp sát tai gần miệng trẻ, nghe như tiếng ngáy có thể kèm theo biểu hiện trẻ thở khó, thở ra kéo dài hơn bình thường.

Tuy nhiên, nhiều trường hợp không thể nghe bằng tai mà bác sĩ phải dùng ống nghe mới xác định được tiếng khò khè, mô tả chuyên môn là tiếng ran ngáy, ran rít.

Sốt do viêm phế quản

Trẻ bị viêm phế quản ở giai đoạn ban đầu có thể sốt nhẹ hoặc không sốt. Tuy nhiên nếu bệnh tiến triển nặng có thể sốt cao lên đến 40 độ C, sốt liên tục, một số trường hợp trẻ sốt gây co giật. 

Các triệu chứng khác

Thở nhanh, khó thở ít gặp đối với trẻ bị viêm phế quản thông thường. Tuy nhiên, đây lại là dấu hiệu cảnh báo trẻ đang bị viêm phế quản ở mức độ nặng và có nguy cơ biến chứng thành hen suyễn, viêm phổi…

Trên đây là những triệu chứng điển hình giúp cha mẹ có thêm kiến thức nhận biết tình trạng viêm phế quản của trẻ tại nhà. Nếu thấy trẻ có các triệu chứng trên, vui lòng liên hệ hotline: 083 283 1133 để được tư vấn cách khắc phục hiệu quả.